Tardigrade، خرس آبی یا خوکچه خزه‌ای

جانوری میکروسکوپی آبزی و زیبا با هشت پا است. عضو کندرو تباران بوده و پوست‌انداز است. در هر نوع زیستگاهی توانایی زندگی دارد یعنی از دمای صفر مطلق تا نقطه‌جوش هم زنده است. تنها اتفاقی که می‌تواند حتی خرس‌های آبی را هم از پا دربیاورد مرگ خورشید است. نکته جالب درباره Tardigrade این است که تا ده سال می‌تواند بدون آب و غذا زنده بماند. آن‌ها ۴ کپی از ژن MRE11 را دارند که DNA را ترمیم می‌کند. در جانوران دیگر تنها یک کپی از این ژن یافت می‌شود.

تشریح مفاهیم انتقال فعال، انتشار، تونوسیته و الاستیسیته به زبان ساده

انتقال مواد از غشا سلول به‌صورت «انتقال فعال» و «انتقال غیرفعال (انتشار)» صورت می‌گیرد. بر اساس تعریف انتقال مواد در جهت گرادیان (شیب) غلظتی بدون نیاز به صرف انرژی زیستی (ATP) را انتقال غیرفعال (انتشار) گویند. پس انتقال مواد در خلاف گرادیان غلظتی با صرف انرژی زیستی را انتقال فعال گویند.

انتشار (Passive Transport) به روش‌های گوناگونی صورت می‌گیرد که عبارت‌اند از:

• انتشار از منافذ ریز غشا: در این روش موادی مانند آب و اوره به علت کوچک بودن مولکول‌های آن‌ها می‌توانند از عرض غشا عبور کنند؛ پس در این مسیر سرعت انتشار به اندازه ذرات وابسته است.
• انتشار از طریق حل شدن در لایه لیپیدی: موادی مانند CO2، O2، گلیسیرین، الکل‌ها و اسیدهای چرب در دولایه لیپیدی حل شده و انتشار می‌یابند. در این مسیر سرعت انتشار به میزان انحلال ماده در چربی بستگی دارد.
• انتشار تسهیل شده: در این روش قندها و اسیدهای آمینه توسط مولکول‌های پروتئینی خاصی بنام پروتئین‌های حامل (Carrier) از غشا عبور می‌کنند. این پروتئین‌های حامل اختصاصی عمل کرده و دارای خاصیت اشباع‌پذیری است. در این انتشار تسهیل شده سرعت انتشار به سه عامل اختلاف غلظت ماده در دو سوی غشا؛ مقدار ماده موجود در دسترس و سرعت انجام واکنش‌های شیمیایی بستگی دارد.

درباره بشره (Epiderm) و روزنه‌های هوایی بیشتر بدانید

بشره (=روپوست) بافت محافظ اندام‌های هوایی جوان گیاه است. سلول‌های بشره به یکدیگر چسبیده‌اند و سطح خارجی اندام‌های درونی آن اغلب کوتینی شده است. به‌منظور تبادلات محیط و گیاه، لابه‌لای آن‌ها سلول‌های نگهبان روزنه تمایز یافته است (روزنه هوایی و روزنه آبی). بشره ممکن است یک ردیفی و گاه چند ردیفی نیز باشد (مثل گیاهان فیکوس و فلفل سیاه). سلول‌های بشره زنده‌اند اما در اکثر موارد فاقد کلروپلاست‌اند و معمولاً آمیلوپلاست دارند (در برخی سرخس‌ها بشره کلروفیل دارد). بشره می‌تواند به سلول‌های نگهبان روزنه، کرک و در ریشه به تار کشنده تمایز باید.

تصویر میکروسکوپی اپیدرم داخلی پیاز

مشاهده انواع بلور های اگزالات کلسیم در زیر میکروسکوپ

ضمن تبریک عید سعید فطر و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما همراهان زیستولوژی-زیست شناسی در پست قبل مقاله ای در رابطه با "بررسی پدیده کشند سرخ در سواحل خلیج فارس" برای شما منتشر کردم. در این پست قصد دارم درباره مشاهده کریستال یا بلور های تشکیل شده در گیاهان تصاویری از برش های آزمایشگاهی خودم ارائه کنم.

کریستال یا بلور یکی از انواع مواد ارگاستیک است که در واکوئل های سلول های گیاهی مشاهده می شوند. متداول ترین بلور در این میان بلور اگزالات کلیسم بوده که این بلور ها به شکل های مختلف بلور ستاره ای؛ بلور ماکله؛ بلور شنی؛ بلور سوزنی (رافید) و بلور های منشوری ناقص و کامل دیده می شود. این بلور ها در برش های ساده عرضی از گیاهانی مانند عشقه، برگ بیدی، اپیدرم (بشره) پیاز به صورت شفاف و بدون رنگ دیده می شوند.

تصویر میکروسکوپی بلور ماکله و بلور منشوری در بشره پیاز

دروس اختصاصی رشته بیولوژی

با عرض سلام مجدد به شما خوانندگان و بینندگان گرامی زیستولوژی؛ در پست قبل با عنوان «بیولوژی مادر همه علوم» توضیحات مختصری جهت آشنایی جزئی شما عزیزان با این رشته دادم و در این پست قصد دارم با توجه به تجربه تحصیلی خودم در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال در مقطع لیسانس به‌تفصیل درباره دروس اختصاصی رشته بیولوژی توضیحاتی را ارائه کنم تا حدود مطالعه و بررسی هر یک از این دروس مشخص شود؛ بنابراین، این پست شناخت کامل و دقیق‌تری ازآنچه یک دانشجوی رشته بیولوژی باید فراگیرد را در اختیار شما عزیزان قرار خواهد داد.